Chânjya chei - parth 8 - Richat Gendall SWF L Trad.

Another extract from Richard Gendall's An Curnoack Hethou (1993), transcribed in SWF L Trad. by Dan Prohaska. More extracts will follow.

(8) Pob a’y Dû

De Sadorn gordhûher an telefôn a wrüg ryngel.

“My a’n gawas!” medh an sîra.

“Piw eus ena?”

“Ero whei ena, Matthow? Thera vy obma ... Androw ...”

“Ha, sos! Fatel ero whei o kil, dhan?”

“Mirowgh, boya, vedno whei ha gas tüs mos peskecha ‘barth dhe vy de Lün?”

“My a venja mos, leowta, bes my a vedh cuntel an jedh na. Gortowgh üdn spes dre wrama govyn dhorth an r’erel ...”

“Ero whei ena whath? Da ... ma whans dhe Beder a vos bes Tamsin a vedn kens mos dhe wary gen mergh an kentrevek, ha Chestin a venja bes hei a dal mos dhe weles an medhek dens.”

“Oll en compòster, sos ... Della, mar qwrüssa onan gorra Peder dhe’n cay bydn üdnek eur ... Besy na wrüssa dos diwedhes les nei a goll an mortîd.”

Matthow a venja mos ewedh euthyk tra, bes res o purres dhodho mos dh’y guntel, menja e po na venja.

“Na whath, Peder,” medh e dh’y vab, “thewa da dr’wrüsso whei mos ‘barth dh’agas kenderow. Senjowgh et ta!”

Della, de Lün Peder j’eth dhe’n mor, an sîra j’eth dh’y guntel, an dhama j’eth dhe jei an medhek dens, pa wrüg Tamsin mos dhe wary gen Jedna, mergh an tiek ort pedn an vownder ... Pob a’y dû.

Medh an dhama ken’ mos:

“Tamsin, gwisk adro dhis gas pows gwel po neppeth für ... ... Ha kemerowgh with na wrewgh whei mos e’n teyl! Perth co’ dr’ew hebma an pow ha na an drev! Ha Peder, gorr gas côta adro’as keyn; yeyn vedh war a mor.”

Della, Peder a spendyas jòrna war an mor, ha gordhûher ev a dheuth tre o tegy dewdhek briel (fôtô); Mêstres An Gov a gawas lenwys foug en üdn dans; Mêster An Gov o nebes crowsek bydn diwedh an jòrna drefen nag o da ganjo cuntyllyow, hag ev a venja kens mos peskecha! Tamsin a dheuth chei diwedhes caglys ha cloppek.

“Tamsin! Ria reva, chîl! Pana gabel! Pandr’wrüg skydnya warnes, môwes? My a wrüg lâwl dhewgh na wrüsso whei dos nes dhe’n teyl! Menjo whei bos fürra!”

“Jedna a’m garas marhoga war hy goon-helhy, ha my a wrüg codha en dor dhorto.”

Thera hei o kerdhes clegys dhort sedha e’n diber, ha’n r’erel a wrüg meur a es nedhy. Peder a dowlas garow ...

“Endelna, whei a venja marhoga!”

Piw o whei, Kernôwyon ?

William Colenso a veu genys en Pensans e'n vledhen mil whegh cans ha üdnek (1811). Tho cosin an Espak (escop) a bris, John William Colenso dhort S. Austell neb a blodyas rag an bobel Zoulou en Natal. William a dheskas dhe voas argrafer/prynter ken moas dres moar dhe Zelond Nowyth lebma obera rag an Church Missionary Society vel argrafer (po pryntyer) ha cadnas a'n eglos dhe'n Maoris. En mil eth cans ha seyth warn ügens (1827) ev a argrafas (a bryntyas) an kensa Beybel (radn anodho) e'n tavas Maori, dhodho trei chapter dhort Genesis, an ügansves chapter a Exodus, kensa chapter an Aweyl warlergh Jôwan, trei ügens vers dhort Mathaw ha'n Pader ha nebes hymnys.

Ev a recordyas planjow Zelond Nowyth rag Kew Gardens en Londres ha scrifa levrow ha paperyow sciensek adro dhe losowerieth. Tho Colenso onan an kensa tüs dhort Breten Veur a scrifas dro dhe'n Enys Norh a Zelond Nowyth. Y wreg o Elizabeth Fairburn a veu genys en Zelond Nowyth. Hei a oya dhe clappya Maori der vaner da heb hockya. William a gussülyas an Maoris dhe witha aga thiryow kens es gwerra/gwertha dhe'n diogow hag ev a's gwarnyas na dalvia dhodhans gweres dhe'n re a venja gwil vorrow nowyth.

Colenso a veu skemnys an Mission en 1851 dreven y dhe wil mab gen meteth y wreg, neb o Maories henwys Ripeka bes e veu dowisys dhe voas esel seneth rag Napier en 1866, na whath. Thera dew vab ha üdn verth/vergh dhodho war an diweth. Hanow y vab dhort Ripeka o Wiremu en Maori ha William en Sowsnek. Ev a dheth dhe g/Kernow lebma era trigys en Pensans. An mab dhort Elizabeth, y wreg laful, o henwys Ridley. Ev a eth dhe Universita Cambridge ken moas dhe vewa en Scotlond. Y vergh Frances a veu demedhys dhe dhen henwys Simcox en Zelond Nowyth lebma era naw flogh dodhans. William Colenso a verwas en Napier en 1899.

Chânjya chei - parth 6 - gen Richat Gendall SWF L Trad.

 Another extract from Richard Gendall's An Curnoack Hethou (1993), transcribed in SWF L Trad. by Dan Prohaska. More extracts will follow.

(6) An Diwettha Nos e’n Dre Goth

Thew Tamsin gellys dhe’n gwely. Ke thew hei lôwenhes dre vedn hei mos dhe drigas en Kernow, ma spendyes genjy lies bledhen e’n chei ma, ha ma hei o kil tabm duwon. Ma hei o mos war hy fedn dewlin ha lâwl an Pader.

“An Tas nei eus e’n neav, benegys bo dha hanow. Dha wlascor gwrêns dos. Dha vodh bơ gwres e’n nor pecar’a e’n nev. Ro dhe nei an jòrna ma gan bara pub dedh, ha gav dhe nei gan pehosow pecar’a tell era nei o cava anjei neb eus peha war agan pydn. Ha na wras gan lewa en antel, bes gwith nei dhort drog. Rag an wlascor chy a bew, ha’n nerth, ha’n gordhyans. Rag nevra venitha. Endelna’r bo.”

Hei a venja lâwl môy, bes dhesempis hei a gòscas ena poran ort ternewen an gwely. Thera hei pur sqwith.

E’n gegin thera an sîra, an dhama ha’n mab eva hanath a jocolat tòbm ha cows warbarth.

“Pana dermyn vadnama sevel emann avorow, tas?”

“Pan glowo whei an clock alarm, po ken gas mabm a lavar dhewgh pa vo termyn.”

“Pana dermyn a vedna nei gara an chei?”

“Nei a wel hebma avorow po keniver tra landys.”

“My a dhog o jôwelys gena vy e’n carr.”

“Nei a guntel oll an peth privedh e’n hel òja hânsel. Òja nena pubonan a dal don dhe’n carr an peth a long dhodho.”

“My a’gas gweres dhe lenel cofer an carr, tas.”

“Gromercy, maw ... dhe’n nev na dheu bes tüs vas!”

“Lebmyn, pres ew dhe nei oll dhe vos dhe’n gwely.

“Duw’r nos da dhewgh!”

“Terebo avorow!”

Chânjya chei - parth 5 - gen Richard Gendall SWF L Trad.

Another extract from Richard Gendall's An Curnoack Hethou (1993), transcribed in SWF L Trad. by Dan Prohaska. More extracts will follow.

(5)

Pub tra oll a veu towlys; an chei en Loundres a veu gwerthys na’n chei en Kernow a veu pernys. War an diwedh an termyn ew leunys, ha straft Mêster ha Mêstres An Gov ha’n flehes anjei a dhallathas tròssa ga dillajow ha peth privedh. Keniver châmbour o leun a gofrow, kistednow ha syher dillas.

En gòles üdn cofer, Chestin a orras hy hôtys, hy fowsyow gwreg, pilednow, skijyow, liednyow codna ha manegow, en aral hei a orras hy dillajow scâv: lodrow, nackyns, grügysyow ha hevisyow gwreg, ha en gwartha hy fows gordhûher gen meur a with.

Matthow a ûsyas üdn cofer üdnik rag an dillajow ev, ha en hebma ev a orras üskis y bowsyow gour, y lavregow, pawgednow, hevisyow, powsyow nessa, frâwkys, colmednow codna, ampassy.

“Mabm, pe le vadnama gorra o brôgys stânch vy?”

“En cofer an carr abarth dh’agas côta stânch.”

“Mabm, pe le vadnama gorra o brôgys vy?”

“Tas! Eus cofer môy rag oll an gayys coth ma?”

“Ûs onan an kistednow cardbord, maw ... po ken towlel anjei mes!”

War an diwedh pub tra oll a veu gwres, ha ternos an contractors a dheuth en mettin a bres ha tròssa an chêny ha’n daffar kegin en cofrow te, ha landya anjei en kert brâs. Pa tho keniver tra landys anjei eth kerdh.

“Pa wrüga vy perdery oll an lavür,” medh an dhama, “thera vy nebes grêvys dro dhe’n nowedhyans bes lebmyn dre vedha nei war an fordh, my a omglowydh gwell.”

“Ha pa wren nei dos dhe Eglos Kery,” medh Tamsin, “me a wra cawas goon-helhy!”

“Pa vo jy en Eglos Kery,” medh Peder, “res vedh dhis mos dhe’n scol pecar’a kens!”

“Pa vo vy en Eglos Kery,” Tamsin a worthebas, “e vedh termyn gool, ea!”

“Pa vo nei en Eglos Kery,” an sîra a joynyas, “oll nei a res gwil whel warbarth rag drei nebes roth dhe’n teller!”

Ma Mestres Molly Matta e'n gegin - gen Neil SWF L Trad.

Ma Mestres Molly Matta (pajar ügens bloodh - gwedhwes - leveryades omdednys) e'n gegin hedhyw. Thew an Sül. Nigel, hy mab wydn (trei bloodh warn ügens - plòbmer) a vedn dos, herwedh ga ûsadow, rag debry gensy. Ma va ow trigas en Carn Kei en Gwendron, napell dhorty. Den yonk wheg ewa - puppres da worty - prest parys dhe weres dhodhy pa vo odhom a neptra, vel mos dhe'n shoppys en Helles pò owna neptra a veu terrys e'n chei. Na wor Molly pandra wrüssa heptho.

Pur dha - ma pernys gensy yar gen tiek eus dhodho bargen tir ogas dhe Pons an Ooth - gwell vel an yer trûan eus en shoppys - ria, reva ! - üthyk gwell, heb dout an dra. Yar lôwen a bonya e'n gwel ew milweyth gwell vel yar drûwedhek a veu gwithys tydn e'n cawal vian ha megys gen piw a wor pandra ew ! Rag meth !

Tòbm ew an vorn (forn) lebmyn ha settys an yar en cres lester ledan war an bord gen tettys ha caretys ha panes oll a-dro dhedhy, ha diw onyonen ewedh - traveth gwell e'n bes ! Molly a vedn egery daras an vorn ha gòrra an yar dhe rôstya.

Deg münys wòja hedna, ma sawor an yar ow lenel (lenwel) an gegin. Nag eus traveth môy dhe wil bès gòrtos Nigel. Ma pernys gensy bottel a win rüdh ha martesen e via gwell y dâstya lebmyn heb gòrtos Nigel.

See previous episode.

Notes: When speaking, some initial vowels may be dropped so avel becomes vel & awos becomes wos; The w- in wòja 'after' is normally silent in KB & need not be written, giving òja. In SWF L e via the same as SWF M y fia. Note the personal forms gensy 'with her', dhedhy 'to her'; heptho 'without him'.

 

Chânjya chei - parth 4 - gen Richat Gendall SWF L Trad.

Another extract from Richard Gendall's An Curnoack Hethou (1993), transcribed in SWF L Trad. by Dan Prohaska. More extracts will follow.

(4) Metya Hen Gòthman

Nag o Matthow An Gov bes lebmyn devethys mes ves a jei an gonador bes ev a wrüg dos bydn hen gòthman dhodho.

“Hecka Jago! O whei hedna?”

“Matthow! Pandr’era whei o kil obma, boya? Thera vy o crejy dr’ero whei trigys en Loundres.”

“Tho vy devedhys dhe whilas chei; ma kevys genam whel nowydh en Lannstefan.”

“Riel dra! Üjy Chestin geno whei?”

“Hei j’eth dhe varhasna en drev abarth dhe Damsin, an flogh yònca nei.”

“La joy! Ha piw ew hebma, dhan? An mab whei?”

“Ea, hebma ew Peder! Fatel ero whei o kil? Ma e pur hevel dhewgh, Matthow! Ha, ass ewa hir! Leverowgh, Matthy, üjy gas sîra whei whath bew?”

“Nâ, soweth! Ma va marow etek mis lebmyn.”

“Agh, soweth! Thera vy o kil duwon dhe glowes hedna.”

“Bes fatla ort agas honan, Hecka? Ero whei trigys whath en Redrudh?” (fôtô)

“Ea, thera vy stella ena. Thera vy o carya warow hedhyw. Ma hebma whel môy dhe les vel o hensa servis. Bes pa thero whei o tos tre dhe Gernow, whei a wra cawas dr’ew an bownans difelebys nebes a ba thero whei trigys obma kens.”

“Fraga endella?”

“Nei a ûsyas mos dhe’n treth e’n hav ... eus co’ dhewgh? ... ha thera pub tra pur blonk. Bes lebmyn ... La joy! Mar medno whei mos en dowr dhe neyja, ma an düs en noth keniver onan! Nag eus odhom nodho, hedna ew an bres vy.”

“Pur dha, sos, my a dal mos kerdh, rag thera nei o mos tre dhe Loundres dohajedh ...”

“Na vadnama gas gwitha, Matthy ... Tho vy pur lôwen dre vedno whei dos tre dhe Gernow. Dewgh dh’agan gweles nei po whei sedhys et agas chei.”

“Nei a’n gwra! Terebo nena!”

Chânjya chei - parth 3 - gen Richat Gendall SWF L Trad.

Another extract from Richard Gendall's An Curnoack Hethou (1993), transcribed in SWF L Trad. by Dan Prohaska. More extracts will follow.

An düs An Gov j’eth tre dhe Lannstefan* de Lün. Jei a venja examnya dew chei en enwejek. Kensa, jei j’eth dhe

weles onan a’n cres an drev. Tho va brâs, gen rômys lowr, ha teg; whath, nag era dhodho bes lôwarth pur vian ha heb mar thera va derevys poran war an stret.

“Mar qwren nei perna an chei ma,” medh Peder en gwil mow, “nei a alja pur dha gortos en Loundres!”

“Nag eus teller veth dhebm dhe orra an carr,” medh an sîra.

“My a vedn cawas pras m’alla vy gwitha goon-helhy**,” medh Tamsin.

“Ma an shoppys pur ogas!” medh an dhama, whansek.

Òja nena jei j’eth dhe weles chei war stat nowydh. Tho va pernyk, gen lôwarth bian, ha tho va settys mesk cans chei pecar.

“Era nei whath en Kernow?” a vednas Peder tewl y lev.

Anjei j’eth tre dhe’n gonador.

“Na ella nei tròvya chei dh’agan plegya.”

“Gortowgh üdn pols,” medh an gonador. “E’n gwir et ta ma chei aral eus devethys der agan diwla hedhyw poran. Coth ew e. Ma pajar châmbour dhodho ha spens ledan bes nag eus rôm golhy. Ma an dowr o tos dhorth peth privedh. Ma lôwarth brâs gen jarn ha trei fark. Thera va longya dhe dhen coth a verwis a dhiwedhes. Res ew gwil meur a whel dro dhodho, bes thewa ras lowr.”

Colon an flehes a labmas. Colon an dhama a godhas. Thera an sîra rekna y vona.

“Whei alja cawas grâwnt rag derevel rôm golhy,” medh an gonador.

Pa wrügan’jei gweles an chei, thôn’jei sònys keniver onan. Tho va derevys bydn mena dres ros down, mes a wel treven erel, hag ort pedn bownder y honan. Jei a dowlas dhe berna.

“Nei a vedn gwil whel dro dhodho termyn an dedhyow gool hav.”

* Lannstefan (cowsys avel Lestevan) = Lanson (Launceston sic.) - fôtô; **goon-helhy - a pony, from the place-name Goonhilly.

Chânjya chei - parth 2 - gen Richat Gendall SWF L Trad.

Another extract from Richard Gendall's An Curnoack Hethou (1993), transcribed in SWF L Trad. by Dan Prohaska. More episodes will follow. Fôto a Lewannick dhort consel a'n pluw.

De Sül, Matthow An Gov ha’y düs a savas emann abres dhort aga gweliow, debry hânsel, ha marhoga terebo parth Lannstefan lebma wrügans gwil troen adro m’aljan’jei gweles nebes a’n pow na.

Anjei a welas lies chei dhe wertha ha merkya henwyn an gonadoryon. Pols bian dhorth Lannwenek jei a dheuth bydn chei pur goth en ros ogas dhe awon ha pons.

“Ogh, tas!” Tamsin a greias, “Ella nei perna hebma? Ma pras dhodho lebma ellama gwitha goon-helhy!”

“Ha my a ell peskecha e’n awon!” medh Peder.

“Gortowgh an flehes!” medh an dhama. “Na ella nei examnya chei veth hedhyw, rag thew an Sülva ha nei a dal governa an dra gen an gonador kens.”

“Ha’n chei ma a vedn costya môy es dr’ellama rei!” medh an sîra en wherthin. Òja nena jei a gemeras an fordh dhe Alter Non.

“Ass ew teg an dre ma!” medh an dhama. Mall o ganjans mos chei dhe’n eglos teg, bes na aljan’jei gwil endella rag thera servis mos rag.

“An le ma ew da gena vy ewedh,” medh Tamsin. “Mirowgh ort an awon teg!”

Matthow a dròviaz an fordh ewn tha Lannest, ha òj’hedna dhe Eglos Kery, ha war an diwedh jei a dheuth tre dhe Lannstefan.

“Martesen na alja nei drei lowr rag perna chei en pow,” medh an sîra ahes. “Treven en drev thêns môy ras terweythyow.”

“P’ewa penag,” medh an dhama, “nei a wra dos obma avorow ha mos dhe weles an gonadoryon.”

Chânjya chei gen Richat Gendall

This extract from Richard Gendall's An Curnoack Hethou (1993) was put into the SWF L Trad. by Dan Prohaska and broadcast with more extracts on Radyo an Gernôwegva.

Matthow An Gov a veu trigys en Loundres deg bledhen abarth dh’y wreg, Chestin, ha’y dhew flogh, Peder ha Tamsin. E j’eth ena dhe lenel appoyntyans pecar’a descador en scol vrâs, ha’y wreg a gemeras whel en clâjy.

Whath nag ew da ganjans bownans an cita. Mall ew ganjans mos tre dhe Gernow. Della, Matthow a whilas whel nowydh en Lannstefan*. E j’eth dhe yntervû diw seythen alebma, ha hedhyw ev a gawas lether profya dhodho an appoyntyans.

“Vadnama y gemeres, wheg oll?” ev a vedna ort y wreg.

“An devîs ew da gena vy,” medh hei. “Dr’ew bres an flehes?”

“Pe le vadnama mos dhe’n scol?” a vednas Tamsin.

“Gerowgh vy dhe weles,” medh y sîra, “nanj o whei üdnek bloodh, della, whei a wra mos dhe’n keth scol vela vy.”

“Fatla ort Peder?”

“Nanj ew Peder etek bloodh. Ma kemerys ganjo kens’ebmyn brâssa radn y examnyans, hag ev a vedn gara an scol ort pedn an termyn ma ha whilas whel dhe wil.”

Sport ha bownans an pow ha’n mor ew da gen Peder.

“Gerowgh nei mos, tas!” medh e.

“Drog ew genam kelly o howetha, mabm,” medh Tamsin.

“Whei a wra scon tròvya ken cowetha, wheg oll,” emedh hy dama.

Nanj o towlys gen Matthow dhe gemeres an whel.

“Leowta!” medh e, “My a vedn y gemeres!”

Nessa seythen thera gool an hanter-termyn. Matthow a greias war an telefôn y genderow Androw era pescador en Logh.

“Dewgh ha spendya nebes jòrneow barth dhe nei, chîl vian,” medh Androw, “ha whei whilas chei nowydh. Wolcom whei a vedh.”

Della, de Gwener òja scol, oll an düs a gramblas emann e’n carr, ha kerdhes dhe Logh lebma wrügans trigas pols bian abarth dhe’n kenderow anjei.

Lannstefan = Lanson, Launceston. Ma radn o leverel Lestevan. Neil 

Fôto : An pons tredh Logh ha Porthbian (West Looe). 

An tractor coth

En corn an park, en dadn derowen ledan, ma tractor coth, gellys gossednek lebmyn gen an bledhednyow. Termyn hir ew na wrüg ròlya. Oll a-dro dhodho, ma linas ha tavol ha gwels hir. Da ew gena vy crambla emann (yn badn) en scovva rag debry ow croust terweythyow, rag alena e vedh an mor ha'n pow a-dro. Ma'n gwarrak (gwarthak) ow tos dhe vires orta vy: bûhes ha leuhy ha tarow brâs. "Vedh boos?" anjei a 'valja leverel, "gòra glas pò gwastlow bûhes?" A, soweth, na vedh hedhyw, cowetha, bès an nessa termyn martesen. Rag an termyn, ema gwerwels da.

Geryow: derowen oak tree; gossednek rusty; linas nettles; tavol docks; scovva cab, shelter; gwarrak, gwarthak cattle; leuhy calves; gòra glas silage.

Ma Lisa ow perna hy boos war linen en termyn an COVID-19.

Thera Lisa ' sedha ort bord a'n gegin gen bolla' de tredh hy diwla pa glowas, knack, knack, knack ort daras delher an chei, ha lev isel ow lavaral, "Òtta vy !". Rag own, na venja egery an daras heb gòdhvos piw era a-delher dhodho. Medh hei, "Piw a glow' vy ?"

Lev : "Thew Tim, gwas an worvarhas. Ma genam gas pernajow."

Nena, Lisa a brederas fatel wrüg comondya oll hy boos ha peth chei war wiasva an worvarhas en Bosvena - pa veu devedhys en hy bres a via gwell trigas pell a'n bobel erol e'n termyn-ma, ha'n hager COVID-19 whath ow mos a-dro e'n pow.

"Dewgh chei", medh hei, ha kettoth ha'n ger e wrüg dos an den yonk a-bera e'n gegin gen trei sagh senjys bedn y vrodn ha mask a-dro dh'y vin.

Tim : Pele vadama gòrra an seher ?

Lisa : War an leur , warbydn an còpart mars ew da genowgh. My a vedn orna puptra môy diwedhes e'n jedh.

Tim : Da lowr. Kemerowgh with na wrewgh whei nakevy an boos yeyn . Ma puscas ha pes down-rewys dhe vos gòrrys e'n stiver lebmyn, ha manin ha keus ha kig yar rag an yeyner.

Lisa : Gwir ew ! Meurasta whei !

Geryow : sedha sitting (informal var. of SWF M owth esedha); bolla' de a cup of tea; an daras delher the back door (SWF M delergh); piw a glow' vy ? who do I hear? - As in Jôwen Chei a Horr, the -am, -av ending of the verb is dropped; rag own, na venja hei egery- for fear, she did not want to open...; pernajow purchases, shopping; nakevy or ankevy forget; stiver or rewer freezer; down-rewys deep-frozen; yeyner fridge; manin butter; keus cheese.

Bewa en dadn naw alwhedh.

Ma an termyn clôs (lockdown) whath ow pejya ha'n curünvirus whath ow crefhe ha lesa en Breten Veur, ha lies pow erol a'n bes. Ma clowys genam dhort radn ahanowgh a-dhiwedhes ha recevys endelha gas nowodhow, keffres drog ha da, ow tòchya gas vorrow (fordhow) dhe vewa en diberthva a'n bes, ha fatel ew bos pellhes a'n bobel ew an moyha kerys ragowgh en lies cas. Ma nebonan a scrifas dhebm, 'leverel fatel ew ev gweythor-awhel (key worker) ha puppres en mes a'n chei, pell a'y flehes, ha ken onan a lavaras ev pò hei (na worama peneyl) dhe lenel (lenwel) an termyn dre seny an piano. Ma meur ahanowgh - pecar'a vy - ow lavürya dre an kesrosweyth. Thera meur a varth dhebm, na whath, pa wrüga vy clappya gen agan coweth Matti, lev smodh an radyo, rag warlergh an peth a dherivas dhebm (dhymm) dre Skype, a'n rowlys ew reqwiryes gen an governans en Breten Veur ew pur scav - moy avel hanter-musüryow avel towl vas. Scant nag ens dhe vos senjys lowr, na whath moy avel hanter sadd, a-dal dhe'n vaner sevur dhe vatalyas warbydn an cleves en powyow erol. An bobel en Breten Veur a ell mos dhe wandra a'n chei, eneth (unnweyth) e'n jedh, pub dedh, heb fin dhe'n termyn a vedh spendys en mes. Penagel a wra hedna a ell mos mes dhe seyth eur dhe vettin gen y growst ha dos tre dhe dheg eur dhe nos heb disqwedhes paperyow veth dhe'n withyjy cres. Òbma en Breten Vian, e'n tû aral, res ew dhe oll an bobel triga e'n chei saw pa vedh othom dhedhans mos dhe'n shoppys rag boos pò dhe'n farmassy rag medhacneth (medhegneth), ha na allons mos en mes en copel, dew ha dew, naneyl, bès res ew bos ga honan oll, üdn venyn pò üdn den en üdnek. Eth ellen mos dhe gerdhes pò ponya na whath - üdn termyn e'n jedh, rag owr dhe'n moyha, ha na moy avel üdn kilometer a'n chei. Res ew dhe geniver onan don y garten identita pò y bassporth ha papyr sòdhogel rag disqwedhes y bòrpos rag bos en mes a'y jei. Scant na wrüga vy mos pelha avel hanter mildir a'm chei a-dhia an pres (prys) a veu declaryes an termyn clôs gen an President Macron. Pana dermyn a vedh diwedh dhe'n cleves-ma, na ellen godhvos. Lavarowgh dhebm whath, pandra ero whei ow kil ha pandra era whei ow pedery (predery) a-dro dhe'n vaner dhe rowlya an pla-ma, hag e'n men-termyn, bedho whei für ha saw.