Monday 12 August 2024

Mernans an diwetha pasty en Truru?

E'n vledhen 1949, an peber, Bill Rowe dhort Helles, a egeras y gensa shoppa en Falmeth gen y wreg Phyllis dhort Cammbron. Thera puppres ' pobas ha gwil puptra warlergh maner an pow. Y desen safòrn, rag sampel, o gwres warlergh recît y dhama-wydn, ha criben kenifer pasty, bian ha brâs, a vedha crüllyes sür gen meur rach. Dhe voyha o düwon, gòdhvos hedna ha perthy co an den, pa wrügama tedna an pasty a veu pernys genam enan seythen eus passyes, mes, mes a'y sagh paper liw-safòrn, ha gweles hager favour an peth a veu presentyes ena en le pasty gwir. Ria, reva, pandr'ew hedna!? Gyllys an plegow bian, gwres gen besias peboryon ha peboresow skentel. Ottena hager dra, plegys ha degëys gen lovan dew a tos heb sawarn ha lenwys gen labsco. Ea, soweth, Chei W.C.Rowe a veu pernys en 2017 gen company a aventuryon en Luxembourg henwys Iberia Industry Capital ha nag ew moy an peth o kens. (The sad decline of the Rowe's pasty.)

Sunday 7 July 2024

Mina Dresser 1937 - 2024

Mina Dresser

Ma nowedh-clowys genen an yeyn nowodhow, agan cowethes, Mina Dresser, dhe vos tremenys en Mis Efen, an pajworra dedh warn ügens, wòja codha, dew vis kens hedna, ha terry radn a'y asow. Bloodh Mina o pajar ügens ha pajar. Genys veu en Porth Ia e'n vledhen 1937, dhedhy an hanow teylû Stratton (warlergh an geverang e'n Tiredh Ûhel), ha sevys veu a'n teylû a düs mor brâs, Hain, ewedh. Mina a veu danvenys dhe Scol Gramer Cammbron leb era an canor baratôn, Ben Luxon, e'n keth class gensy. Pecar'a lies Kernowes ha Kernow a'n henedh-na, Mina a woya dhe wil mûsek – gwary an piano ha cana gen lev contralto fîn – ha moy diwedhes, pa tho tevys, e cana warlergh hy vocacyon ha gawl, en Vienna, Londres, Stuttgart, Chile, Perou ha Venezuela.

Mina a entras e'n Sodhva Dremor (The Foreign Office) dre appôsyans pa veu bès 18 bloodh ha poyntyes veu wòja hedna dhe servya en Vienna. Thew endelha a wrüg metya gen nebün Clive Dresser, cadnas a gawl, ha bos demedhys ganso. Nena, dre reson na alja benyn dhemedhys servya na velha en servis canasedh an pow, Mina a aras an Servis ha sewya hy gour dro dhe'n bes. Endelha e spendyas radn vrâs a'y bownans en powyow pell, en Afryca ha Chîna ha Sooth America. Clive a verwas lebma nebes bledhydnyow. Ma mergh ha mab dhedhans, Hilary ha Guy, ha'n dhew anodhans o sportyoryon gesgwlasek an uhelha degre.

Mina a woya dhe glappya lies tavas heb hockya, avel Jermanek, Spaynek, Frenkek, Kechwa (Quechua), Hungarek, ha whath tabm Madarin ewedh. Rag hedna, nag o marth pa wrüg desky Kernôwek gen Richat Gendall wòja dos tre dhe'n pow. Mestronieth (MA) en Stüdhyansow Kernôwek a veu gwres gensy ewedh e'n 2011. Thew Mina, heb mar, a sawyas Cussül an Tavas Kernôwek dhort bos kellys ha diswres en kensa bledhydnyow an vilvledhen pa wrüg radn a gan nòmber mos dres mor po treylya clâv, ha thew hei a dhallathas classys arta en Chei Murdoch ha deffrans teleryow erol. Rag an whel brâs-ma ha'y scrifa Kernôwek, e veu gwres bardhes an Orsedh e'n vledhen 2008, dhedhy an leshanow Merh Hellesvear warlergh an chapel Methodyst lebma veu bejydhys. Rag oll an peth a wrüg, gerowgh nei dhe wòdhvos gras benary.

Servis a vedh senjys en Pennmownt an 11 mis Gorefen dhe 2 eur wòja hanterdedh. Penag a venja mos dei a ell danon messach dhe Guy gacd@outlook.com ma'l bos godhvedhys an nòmber a persons. Ma oll agan preder e'n Cussül gen Hilary ha Guy hag oll hy fobel, keffres kerens ha cowetha.