Tuesday, 31 March 2020

Pandra ero whei ow cül ?

Pele ero whei ow spendya an termyn clôs-ma ? Ha pandra ero whei ow cül gen agas termyn ? Ero whei spendya an termyn-ma gen pobel erol ? Eus whel dhis ? Ero whei ow lavürya adhia pell dre an kesrosweyth ? Ero whei ow lavürya whath en shoppa , pò clojy pò bargen tir , pò gweythva boos pò negys pòrresys aral na veu degëys ? Ero whei ow sedha derag an tele/pellwolok heb gwil tra veth ? Ero whei ow lavürya et agas lowarh gas honan - ow palas ha gonis has ha shapya an prysk ? Kens hedna, eus lowarh dhis ? Ma meur a bobel ow spendya an dedhyow-ma en radnjy vian / flatt bian pò caravan pò chei gwayadow. Eus hobby dhis a ellowgh gwil e'n chei ? Ew da genowgh pobas ha fittya boos ? Erow whei ow cül neptra rag as y/ehes ? ... Sport, gwariow, excercîsys, yoga ? Ero whei ow tonsya an tango e'n gegin pò cana a'n veister ? Ero whei ow tackya gas diwla dhe lawdya  an NHS hag oll a' re-na üjy ow cül a-dro dhe gan y/ehes ha gan sawder ? Gerowgh nei dhe wodhvos agas nowodhow ? Ha, lavarowgh dhen, fatel a geno whei ? Eus genowgh gas y/ehes ? Ma lies tra dhe wil e'n chei. Kewgh dhe weles Matthi òbma. https://www.youtube.com/user/KernowPods

Notes: Pele ero whei ? = SWF M ple esowgh hwi ~ why ? ; The particle ow may also be written o; Yehes may also be written ehes as the y is silent in KB; There are two forms of the verb to do/make: gwil & gül so the present continuous is written ow cül or ow kil in SWF L.

Sunday, 29 March 2020

Dûk Kernow

Ena thera parkow ha bûhes ha gwedh.
Pa wrüga vy clowes gan Dûk, Charles, dhe vos clav gen an curünvirus, na wrügama, pur wir, ola dager tydn, na whath sqwardya ow dilhas gen düwon. Sür, na venjama ev dhe vos pur glav bès pâsa nebes ha bos grevyes gen an febyr nebes dedhyow, oll hedna a valja dhebm gwirvreus ha justis rag ev neb a dhefolyas an pow a-dro dhe d/Tewynblistra ha Trurû ha whath. Cales ew crejy y bosa an keth den a gowsas a-dro dhe "hager bodredhes war fâs cowethes veurgerys ha fin" (a montrous carbuncle on the face of a much loved and elegant friendrag lebmyn thewa onan an lacka displegyoryon eus e'n pow, martesen an gwetha oll. Thew ev, Charles Dûk Kernow, a dherevas cansow a dreven nowydh war drenewen an Ganel. Òttòbma ow howethes veurgerys vy, defashys gans ev ! Ea, òbma an telher lebma wrüga vy gwary lies gweyth termyn my veu maw, ha'n leur dhodho cay bian lebma wrüg ow theylû derevel gorholyon e'n nawnjegves cansbledhen. Pa wrüg dallath y hager oberow ena, e testrias an crellow era e'n dor a-dro dhe Tregunnel e'n kettermyn. Thew Charles ewedh, a dherevas cansow a dreven ogas dhe S. Còlom Vian ha derevyansow füg-Joriek brâs en Trurû, na dalvia besca bos grontyes cübmyas dhodhans en Kernow. Thew ev, gen an worvarhas Waitrose, a dhestrias an ternans lebma vedha gwelys bûhes ha'n gover Trevella üjy ow resek tro ha Pencalenyk ha Dowr Tresülyan. Ea, ma meur a Gernowyon ha ga howetha ow sòffra moy avel pâs bian der y dhorn. Rag hedna, pâs Charles, ha kebmer dha vedhakneth ha pa vedh diwedh dhe'th cleves, mara pedhes repentys, gwra mendya dha vorrow.

Geryow : dager tears ; düwon sorrow ; pâsa to cough ; gwanegredh weakness ; febyr fever ; destria to destroy ; defashys ~ defassys defaced ; derevyans building ; füg-Joriek fake Georgian ; ternans valley-land ; gorvarhas supermarket ; bûhes cows ; vorrow = fordhow ways .

Saturday, 7 March 2020

Colloquial doesn't mean corrupt - gen Rod Lyon

Nag eus dout dr'ew Rod Lyon onan an gwelha clappyers a'n tavas-ma. Rod, pa gows Kernôwek, a wor dhe leverel keniver tra heb hockya, heb err na umm, heb whilas y eryow. Moy avel hedna, ema y eryow ow resek avel gover bewek, heb gara (gasa) daharas vyth dhe biwa benag a eus whath a venja leverel an tavas dhe vos marow.
Rag hedna, pa lavar neptra ow tòchya an tavas y honan, thew gwell gosowes a'n kensa ger dhe'n diwettha. Sür ew e vedh deskys poynt a skians.
Lebma nebes dedhyow, y lever nowydh Colloquial doesn't mean corrupt a godhas en box-letherow an chei. Thew lever bian - 116 folen leun a skians - argrafys ha kelmys der vaner deg, dhodho pedn ha scodhow Dolly Pentreth war an forrel dherag.
Etho, pandr'üjy Rod ow whilas dhe wil gen an lever-ma - coynt y hanow, heb mar ?
En kensa, ma va ow tedna samplys a'n textow diwedhes ma'l bos disquedhes dh'y redyors deffrans poyntys a alja gweres dhodhons clappya der vaner own ha frosüs e'n termyn a vedn dos. Ma Rod ow corriby endelha dhe oll a' re-ma a venja gwil nebes a'n tavas wòja an vledhen 1550. Thew spladn dr'eus bès üdn tavas Kernôwek, wor an diwedh. Whath pelha, ma Rod ow tisqwedhes deffrans fowtow ha cabmow eus e'n Kernôwek a era nei ow clowes ha gweles e'n jedh hedhyw. Ort hedna, na venjama leverel moy ; gwell via whei dhe redya an lever agas honan, heb my dh'y wil et agas le ! Ma lies tra dhe vos deskys ena. An lever-ma, bian bès crev, ew dhe vos comendys dhe geniver onan a venja gwelha y Gernôwek cowsys. Menja Kernôwegoryon bès gosowes !

R. Lyon. 2019. Colloquial doesn't mean corrupt. Observations on contemporary Revived Cornish. Dundee: Evertype (ISBN 978-1-78201-246-7) a ell bos kevys war-linen pò pernys dhort Waterstones, Trurû pò Agan Tavas. Kewgh dh'y redya !
Neil